SlHq. Diyabetli için büyük önem taşıyan tokluk kan şekeri nedir ve neden önemlidir sorularının yanıtlarına bakalım. Tokluk Kan Şekeri Nedir? Çok basit bir tanımla, kişinin yemek yedikten tam 2 saat sonra ölçülen kandaki şeker miktarına tokluk kan şekeri denir. Diyabet tanısı ve tedavisi için büyük önem taşıyan açlık kan şekeri değerleri gibi tokluk şekeri değerleri de önemlidir.[1] Peki, tokluk kan şekeri ölçümü nasıl yapılıyor ve açlık kan şekeri ile arasındaki fark nedir? Tokluk Kan Şekeri Ölçümü Nasıl Yapılıyor? Yukarıda da bahsettiğimiz gibi, tokluk kan şekeri, kişinin yemek yedikten 2 saat sonra bakılan ve tokken kanda şeker oranını ölçmeyi amaçlayan bir testtir.[1] Diyabet tanısı koymak için hekimin genellikle açlık kan şekeri değerini ve tokluk şekeri değerini birlikte görmek isteyeceğini eklemek gerekir.[1] Bu nedenle yaygın bir şekilde sabah erken saatlerde açlık kan şekeri ölçümü için aç olmak ve arkasından kan vermek gerekir. Daha sonra yemek yemeniz ve bu öğünden 2 saat sonra da tekrar tokluk şekeri ölçümü için kan vermeniz istenir. Daha sonra açken kanda şeker değeri ile tokken kanda şeker değeri birlikte göz önüne alınarak teşhis konur. Tüm bu testler, diyabet tanısı için gereklidir.[2] Tokluk Kan Şekeri Testi Nerede Yapılır? Ülkemizde özel sağlık kurumları ve Devlet kurumlarında tokluk kan şekeri, açlık kan şekeri gibi kan testleri yapılmaktadır. Sağlık ocağında tokluk kan şekeri yapılır mı sorusunun yanıtı ise güncel adıyla Aile Sağlığı Merkezlerinde hekimin diyabet tanısı için istemesi üzerine tokluk kan şekeri testi yapılır. Tokluk Kan Şekeri Kaç Olmalı? Bir çok kişi, tokluk kan şekeri değeri kaç olursa diyabet tanısı konur ya da tokluk şekeri kaç olmalı gibi soruların yanıtlarını araştırıyor. Yemek yedikten 2 saat sonra, kişinin kanındaki şeker değerinin 140 mg’nin altında olması beklenir. Değerler, bunun üzerinde ise ve açlık kan şekeri ile birlikte yapılan değerlendirme diyabete işaret ediyorsa kişinin kandaki şeker oranı izlemeye alınır.[3] Diyabet Belirtileri Nelerdir? Tıp literatüründe Diabetes Mellitus kısaca DM olarak geçen diyabet, insülin eksikliği veya etkisizliği sonucu gelişen, akut ve kronik komplikasyonların eşlik etmesiyle yaşam boyu süren bir durumdur.[4] Sağlık uzmanı, tokluk kan şekeri testi, açlık kan şekeri testi gibi testler istediğinde kişiler “bende diyabet belirtileri var mı” ya da “diyabetli olduğumu nasıl anlarım” sorusunu sorar. Diyabetin bazı belirtileri vardır ancak sadece bu belirtilere bakarak bir kişinin diyabetli olduğunu ya da halk arasındaki tanımıyla şeker hastası olduğunu anlamaya yetmez. Aynı şekilde şeker hastası teşhisi koymak için de bu belirtilerin varlığı yeterli değildir. Bu belirtilerden bazıları şöyledir[5] Ağız kuruluğu Sık idrara çıkma Açlığa tahammülsüz olma Halsizlik Bulanık görme Kimler Diyabet Riski Taşıyor? Diyabet bazı kişilerde görülme olasılığı daha yüksek olan bir durumdur. Bu konuda şöyle bir liste yapılabilir[6] Gebelik diyabeti olanlar Ailede diyabet öyküsü olanlar Tip 2 diyabetli yakını olanlar Obezite tanısı konulmuş kişiler Diyabet Nasıl Tedavi Edilir? Tokluk kan şekeri, açlık kan şekeri, HbA1c testi, oral glikoz tolerans testi, idrarda şeker ölçümü gibi testlerle diyabet tanısı konur. [7] Bu testlerin biri veya birden fazlası gerekli olabilir. Peki, halk arasındaki tanımıyla şeker hastalığının tedavisi nasıl oluyor, biraz da bundan bahsedelim. Diyabet tedavisinin hedefi diyabeti kontrol altına almaktır. Bu amaçla diyabet varsa ya da diyabet riski varsa erken tanılamak ve komplikasyonlarını önlemek ya da geciktirmek için gereken planlamayı yapmak ana tedavi çizgisidir. Burada testler, durumu izlemeyi sağlarken diyabetlinin beslenme ve egzersiz düzenine bağlı kalması süreci olumlu hale getirir. Eğer diyabet tanısı konulmuşsa kişinin sağlık uzmanın belirlediği plana uyması ve evde şeker ölçümünü aksatmaması önemlidir. [7,8,9] Kan Şekeri Nasıl Ölçülür? Kandaki şeker seviyesini ölçmek üzere farklı testler yapılır. Kandaki glukoz oranını ölçmek üzere yapılan testler; açlık kan şekeri testi, tokluk kan şekeri testi, HbA1C testi, şeker yüklemesi yani oral glukoz tolerans testi şeklindedir.[7] Ayrıca belirli bir tanı sonrasında evde şeker ölçümü ile de kandaki glukoz seviyesi ölçülür. [9] Evde Şeker Ölçümü Evde şeker ölçümü, diyabet takibinde önemlidir. Böylece diyabetlinin gün boyunca kanındaki şeker seviyesi izlenebilir. Söz konusu izlemler, diyabetin kontrol altına alınmasında büyük önem taşır. Ancak pek çok diyabetli için gün içinde parmaktan kan alarak şeker ölçümü yapmak oldukça zordur. Bu işlemin zahmetli olması, acı vermesi, her koşulda yapılmaması da diyabetlilerin parmaktan şeker ölçümü yapmaktan kaçınmasına neden olabilir. Ancak parmak delmeden şeker ölçüm cihazı FreeStyle Libre ile süreci kolaylaştırmak mümkün. [10] FreeStyle Libre Sürekli Şeker Ölçüm Cihazı Hakkında FreeStyle Libre ile parmak delmeden glikoz şeker ölçümü yapılabiliyor. Ayrıca FreeStyle Libre yazılımı yardımıyla ölçüm sonuçlarını saklayabilmek ve istenirse grafiklere dönüştürmek mümkün. Böylece vücudun glikoz trendini gözlemlemek, glikoz profilini detayları ile sağlık uzmanıyla paylaşmak mümkün olur. Cihazın diyabetliye sunduğu önemli bir konfor da günlük aktivite ve beslenme alışkanlığındaki değişimlerin anlık olarak şeker seviyesine nasıl etki ettiğini görebilmesi. Bu, diyabetlinin kendi durumunu kontrol etmesine büyük fayda sağlar. Örneğin gün içinde şeker trendinin ne yönde seyrettiğini, düşme ya da çıkma eğilimli olup olmadığını takip etmek ayrıca gün boyu gerçekleşen aktivitelerin şeker seyrine nasıl etki ettiğini takip edebilir ve bu konuda farkındalığın artması sağlanabiliyor. Kaynak 1 Prof. Dr. Alper Çelik Tokluk Kan Şekeri Nedir? Kaynak 2 Prof. Dr. Alper Çelik Açlık Kan Şekeri Nedir? Kaynak 3 Zehra Durna, Diyabetin Sınıflandırılması ve Tanı Kriterleri Makalesi. Kaynak 4 Diyabet Cemiyeti, Diyabet Nedir Kaynak 5 Diyabet Cemiyeti, Diyabet Hastalığının Belirtileri Kaynak 6 Türkiye Diyabet Vakfı, Diyabet Hakkında Her Şey Kaynak7 Özel Diyabet Tanısı ve Sınıflandırması Kaynak 8 Türkiye Diyabet Vakfı, Diyabet Hakkında Her Şey, Diyabet Tedavisi Kaynak 9 Türkiye Diyabet Vakfı, Diyabet Hakkında Her Şey, Evde Şeker Takibi Kaynak 10 FreeStyle Libre Ürün Bilgisi ADC-37206 06/21
İnsülin direnci testi aile sağlığı merkezlerinde eski sağlık ocakları uygulanabilir. Bunun dışında hastanelerin dahiliye bölümlerinde de uygulanabilir. Kan alınabilecek bir ortam ve incelenecek bir laboratuvar olması direncine nasıl Baktırılır?İnsülin direnci testi HOMA , kişide insülin direnci olup olmadığını belirlemek amacıyla kullanılan bir testtir. Bu test, matematiksel bir formüldür. 8-10 saatlik açlık sonrası alınan kan şekeri ile açlık insülin düzeyi birbiri ile çarpılarak, 405'e bölünür ve HOMA-IR denilen insülin direnci düzeyi ortaya direnci kan tahlilinde çıkar mı?İnsülin direncinin tespit edilmesi için kan testi uygulanmaktadır. Aç olarak kan şekeri ve insülin direnci testi yapılır. Normal seviyesi 100 ün altında olması gerekirken üzerinde bir oran çıkıyorsa insülin direnci var ocağında hangi testler yapılır?Aile Sağlığı Merkezimizde Yapılmakta Olan TetkiklerKan şekeri ölçümüEvlilik için kan hamilelik ve yağ ölçümü demir eksikliği için folik asit safra , böbrek fonksiyon ocaklarında şekere bakılıyor mu?Aile hekiminden randevu alınarak ücretsiz olarak yaptırılacak check-up'ta vatandaşların kan basıncı, kan şekeri, kan kolesterol ve yağ düzeyleri, EKG yani kalp grafisi, idrar tahlilleri, karaciğer ve böbrek fonksiyon testleri ile kanser taraması insülin direncine bakar mı?İnsülin direnci belirtilerini fark eder etmez mutlaka bir endokrinoloji ya da dahiliye uzmanına başvurulmak direnci olup olmadığı nasıl anlaşılır?İnsülin direnci tanısı nasıl konulur? İnsülin direncinin tanısı için açken yapılan kan şekeri ve insülin testi belirleyicidir. Gerekli durumlarda “Şeker yükleme testi” ile kan şekeri ile insülin değerlerinin değişimine bakarak değerlendirme insülin direnci nasıl ölçülür?İnsülin direnci ölçümü oldukça basit ve pratiktir. En az 8 saattir aç olan hastanın damarından rutin kan örneği alınır ve laboratuvara gönderilir. Kan içindeki şeker düzeyi ve insülin değeri ölçülür. Bu iki değer çarpılarak bir sayı elde edilir ve bu sayı 405'e bölünür.
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar testinin devlet hastanesinde ya da sağlık ocağında yapılabilmesi için, öncelikle muayene olunması gerekir ve hekim gerekli görürse testler hastalık testi nerede yapılır?bağlı olunan sağlık ocağında hepatit, hiv gibi testler ücretsiz olarak olunabilmekte. bunun dışında devlet hastanelerinin enfeksiyon bölümünden alınan randevu ile yine ücretsiz olarak bir çok cinsel yolla bulaşan hastalık için test olabilmeniz hekimi cinsel hastalıklara bakar mı?Aile Hekimliği Uzmanı yas, cinsiyet ve hastalık ayırımı yapmaksızın herkesi kabul eder; bireylere ve ailelere sağlık hizmeti sunar, hastaların sorunlarını anlamaya çalışır; tanı koyar ve tedavisini üstlenirler. … Aile hekimleri sadece tedavi eden değil, hastalarını hastalıklardan korumaya çalışan hekimi hangi testleri yapar?Aile Sağlığı Merkezimizde Yapılmakta Olan TetkiklerKan şekeri ölçümüEvlilik için kan hamilelik ve yağ ölçümü demir eksikliği için folik asit safra , böbrek fonksiyon sağlık testi nasıl yapılır?Cinsel bulaş testi için; idrar örneği ve üretra ağzından alınan sürüntü sürüntü serum fizyolojik tüp içerisine konur ve gün bekletilebilir. Enfeksiyon bölgesine en yakın örnekler, en uygun olan örneklerdir. Hastada akıntıdan örnek alınmalıdır. Yoksa, üretra ağzından ürüntü örneği hastalıklar nasıl tespit edilir?9 tanesine aynı anda bakabilen bir test yapılmaya “Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar Multipleks PCR” testidir. Tek bir akıntı veya idrar örneği ile cinsel yolla bulaşan hastalıkların tanısını koyan en değerli hastalık testi ne zaman çıkar?STD 10 PCR Testi 2-3 günde sonuçlanmaktadır. Yazı dolaşımı
Şeker Ölçüm Yöntemleri Kendi kendine glikoz takibi, diyabetli kişi için çok değerli veriler sunar. Kan şekeri ölçüm cihazları ile evde şeker takibi yapan kişiler, anlık şeker seviyelerini evde izleme fırsatı elde ederler. Şeker ölçümü yapmak, tedavinin ayrılmaz bir parçası olarak görülür. Kendi kendine şeker ölçümü ve kaydı ile, kan şekerindeki ani düşüş ve yükselişler izlenebilir. Diyabetlinin durumu kontrol altına alınabilir, diyabet tedavisinde erken karar alınarak hem yatarak tedavi süresi kısaltılabilir hem de masraflar azaltılabilir. Kendi kendine şeker ölçümü için farklı cihazlardan yararlanılabilir. Bunlardan en yaygın olarak bilineni ise parmaktan şeker ölçüm yapan cihazlardır.[1] Parmaktan Glikoz Ölçümü Parmaktan ölçüm yapan şeker ölçüm cihazları, parmak ucunun iç kısmının delinmesi esasına göre işleyen bir sistem sunar. Parmak ucunu delmek için iğne, ölçme işlemini yapan cihaz ve kan örneğinin uygulanacağı bir çubuktan oluşurlar. Stripler aşırı nem ve sıcaktan etkilenebileceği için özellikle yaz aylarında serin yerde muhafaza edilmesi, kutu üzerinde belirtilen son kullanım tarihi geçmiş striplerin kullanılmaması, kullanım talimatlarının tam olarak okunması gerektiği hastaya söylenmelidir.[1] Parmaktan Şeker Ölçmek Zor mu? Diyabetle yeni tanışmış kişiler için ilk akla gelen detaylar; parmaktan şeker ölçümü nasıl yapılır, parmaktan şeker ölçerken acır mı gibi sorulardır. Parmak ucunu delmek, mutlaka bir parça acı hissi verir. Diğer yandan bu işlemi sürekli tekrarlamak ve kan görmek, pek çok kişi için rahatsız edici olacaktır. Ayrıca tüm gün evde olmadığınızda, işteyken, alışverişteyken, sosyal bir ortamdayken gerekli hijyen koşullarını bulamamak ve çevreden rahatsız olmak da önemli ölçüde konforsuz bir sürece neden olur. Bu açılardan bakınca pek çok diyabetli için parmaktan glikoz ölçümü yapmayı ertelemek, “bugünlük” yapmamak, üşenmek, kaçınmak yaygın bir hal alabilir. Diğer yandan kendi kendine şeker ölçümü için tek seçenek parmaktan kan almak değil.[2] Parmak Delme İle Kan Şekeri Ölçümü Yapmak Zorunda Değilsin! [2] Parmak delerek kan şekeri seviyesini ölçmek, sürekli sağlık kurumuna gitmeyi gerektirmediği düşünüldüğünden uzun yıllardır, bir nevi standart olarak algılana gelmiştir. Ancak özellikle günde bir kaç kez hatta bazen 10 kez parmak ucuna iğne batırarak elde edilen kan ile şeker ölçümü yapmak, diyabetli için epeyce konforsuz ve zorlayıcı olabilir. FreeStyle Libre ile parmak delmeden evde şeker ölçümü yapabilirsin.[3] FreeStyle Libre ile gece ve gündüz boyunca değişen glikoz düzeyin konusunda eksiksiz bir glisemik tablo elde edebilirsin. Üstelik parmak delmeden. Diğer yandan glikoz düzeyin ile ilgili tek anlık görüntü yerine ölçüm yaptığın süre boyunca glikoz değişim grafiğini görebilirsin ve hekiminle kolayca paylaşabilirsin. Gün içinde gece ya da gündüz sürekli şeker ölçümünü yaparak diyabetini farkındalıkla yönetirsin. Okuyucu ekranında, ölçüm sonucunla birlikte göreceğin trend okları ile şeker seyrinin gidiş yönünü görebilir buna göre günlük aktivitelerinin şeker değişimin üzerindeki etkisini daha net anlarsın. Şeker ölçüm sonuçlarını kayıt ettiğin bir deftere gerek duymazsın çünkü FreeStyle Libre şeker ölçüm sonuçlarını detaylı ve kolay anlaşılır raporlarla gösterir. FreeStyle Libre ile sensör teknolojisi kullanarak hücreler arası sıvı glikoz takibinizi sürekli ve acısız bir şekilde yapabilir, hekimine glisemik profilinle ilgili eksiksiz veri sunabilirsin. Parmaktan Şeker Ölçümü Değerleri Normalde şeker değeri kaç olmalı gibi sorular oldukça yaygındır. Aslında bunu, diyabet endişesi duyulmayacak şeker seviyesi şeklinde yorumlamak çok daha doğru olur. Genellikle “normal bir insanda şeker seviyesi kaç olmalı” şeklinde sorulan sorunun yanıtı için açlık ve tokluk kan şekeri verilerine bakılır. Normalde açlık kan şekeri değerinin 100mg/dl’nin altında olması[4] ve tokluk kan şekeri değerinin 140mg/dl’nin üzerinde olmaması beklenir.[5] Parmaktan Şeker Ölçümünde Hatalı Sonuç Çıkar mı? Kendi kendine şeker ölçümünü parmaktan yapan kişiler için aşağıdaki konu başlıkları hatalı sonuca neden olabilir Çok yüksek ya da çok düşük kan şekeri değerleri söz konusu olduğunda parmaktan şeker ölçümünün yanlış sonuç verebildiğini göstermiştir.[6] Ortam ısısındaki ani değişimler de sonucu etkileyebiliyor.[2] Glikoz ölçüm çubuklarının son kullanma tarihinin geçmiş olması sonucun yanlış çıkmasına neden oluyor.[2] Şeker ölçüm cihazının hatalı kullanımı, glikoz sonucunu etkileyebiliyor. Kaynak 1 Türk Diyabet Vakfı, Diyabet Hakkında Her Şey, Evde Şeker Takibi Kaynak 2 Diyabet Yönetiminde Kan Şekeri Takibinin Önemi Uzman Hemşire Şenay Zuhur Kaynak 3 FreeStyle Libre Ürün Bilgisi Kaynak 4 Türk Diyabet Vakfı Diyabet Hakkında Her şey Kaynak 5 KAN ŞEKERİ DÜŞÜKLÜĞÜ, KAN ŞEKERİ YÜKSEKLİĞİ VE DİYABET Dr. İdris Kuzu Kaynak 6 Dr. Kamil Başköy, Sürekli Glikoz Monitorizasyon Sistemleri, Teknolojik Yaklaşımlarla Diyabet Hemşireliği Sempozyumu İstanbul. ADC-38185 05/21
Dünyada hızla yayılan şeker hastalığı vücut sağlığını olumsuz yönde etkilemektedir. Şeker ölçümü kişide açlık ve tokluk kan şekeri olmak üzere iki farklı şekilde ölçülmektedir. Şeker Ölçümü Nedir? Neden Yapılır? Şeker ölçümü kan şekeri kan hücreleri içerisinde bulunan glikoz miktarı ile ilgili bilgi vermektedir. Kanda bulunan glikoz diğer hücrelerin görevini yerine getirmesini sağladığı gibi çok yüksek olduğunda organların tamamına zarar vermektedir. Kan şekerinin düşük ve yüksek olması kişinin sağlığını etkilediğinden kontrol altına alınmalıdır. Vücudun salgıladığı insülin hormonu vücuttaki diğer organlara da kalıcı hasar vererek kişinin kronik olarak farklı hastalıklar yaşamasına sebep olur. Şeker Ölçümü Olması Gereken Değerleri Kaç Olmalı? Sağlıklı bir bireyde kan şeker ölçümü oldukça önemlidir. Diyabet hastalarında da ölçülen bu değer hastanın durumu hakkında bilgi alınmasını sağlar. Aç ve tok olarak iki türlü ölçülen kan şekeri değeri belli aralıklar dışında ise mutlaka doktor kontrolünün olması gerekmektedir. Sağlıklı kişilerde açlık kan değeri ölçüleri 70- 100 mg aralığında olmalıdır. Bu değerlerin altında ya da üstünde çıkan ölçümlerde doktora başvurulması gerekir. Diyabet hastalarında bu değerler farklılık göstermektedir. Diyabet hastasının kan şekerleri değeri açken 80- 130 mg arasında olmalıdır. İlaç kullanımı var ise buna göre belirlenir. Kişinin sağlığını olumsuz yönde etkileyen bir koşulda gizli şekerin olmasıdır. Gizli şeker ölçümleri de kişinin kronik hastalıklarına göre belirlenebilmektedir. Gebelikte vücuda yapılan şeker yüklemesi kandaki glikoz miktarının çoğalmasına neden olmaktadır. Hamilelikte kan şekeri değeri açken 120- 130 mg arasında olmalıdır. Diyabetli Kişilerde Kaç Şekeri Kaç Olmalı? Diyabet hastaları tip1 ve tip2 olmak üzere iki çeşittir. Her iki diyabet çeşidinde kişinin kan şekeri değerleri yüksek çıkabilmektedir. Özellikle insülin kullanan kişilerin dikkatli beslenmesi ve beslenmelerinde şekerli gıdalardan uzak durması gerekmektedir. Hastanın doktor tarafından takibinin yapılması ve bu dönemde diyet ile sağlıklı beslenmesi gerekir. Diyabet hastalarında açlık kan şekeri değeri 126 mg olmalıdır. Bu değerin altına düşmesi ya da yüksek çıkması kişinin hayatını kaybetmesine kadar ciddi sonuçlar ile karşılaşmasına sebep olabilir. Diyabet hastalarında ölçülen tokluk kan şekeri ise 200 mg olmalıdır. Yüksek çıkması durumunda kişinin diğer organlarının da iflas etmesine neden olabilir. Diyabet hastalığı kişiye yavaş yavaş zarar verir. Ani iniş ve çıkışlarda hasta kendisine dikkat etmelidir. Şeker Ölçümü Neden Yapılır? Şeker hastalığının vücuda olan etkileri ise hastanın yaşam kalitesini ciddi bir şekilde düşürmektedir. Şeker ölçümü değerlerinin kişinin sağlığı ve beslenme alışkanlığına göre farklılık göstermesi daha sağlıklı yaşamak için farklı tedavi yöntemleri ve beslenme şekilleri uygulanabilmektedir. Aç ve tok ölçülen kan şekeri değerleri arasında farklılık meydana gelmektedir. Açlık kan şekeri ölçümü en az 8 saatlik açlıktan sonra ölçülen değerdir. Tokluk kan şekeri ise yemekten 2 saat sonra ölçülmesi gerekir. şeker ölçümüşeker ölçümü nedirşeker ölçümü neden yapılır Karaciğer Yağlanması Nedir? Tedavisi Nasıl Yapılır?
sağlık ocağında şeker ölçümü yapılır mı